به گزارش نفت امروز، طبق اطلاعات منتشر شده خط لولهٔ گوره-جاسک طولانی‌ترین خط لولهٔ انتقال سوخت‌های فسیلی در خاورمیانه به طول تقریبی ۱۰۰۰ کیلومتر است که قادر است افزون‌بر نفت ترش، میعانات گازی را نیز از نزدیکی گوره به نزدیکی بندر جاسک به منظور صادرات، منتقل سازد. البته فعلا در فاز اول این پروژه این خط لوله میتواند روزانه بالغ بر ۳0۰ هزار بشکه نفت خام را از گوره به جاسک منتقل کند اما در فارهای بعدی این پروژه قرار بر این است تا این خط لوله روزانه یک میلیون بشکه نفت خام منتقل کند.
موضوعی که علاوه بر ایجاد تنوع در شیوه های صادراتی گفته می شود موجبات کاهش هزینه را نیز به همراه داشته و باعث می شود هزینهٔ انتقال هر بشکه نفت که با استفاده از نفتکش نزدیک به ۶۰ سنت است، با اجرای این طرح به بشکه ای۴۰ سنت کاهش یابد.
بر این اساس، فرآیند رسمی بارگیری و صادرات نخستین محموله نفت خام از پایانه جاسک روز (پنجشنبه، ۳۱ تیرماه) با فرمان رئیس‌جمهور وقت آغاز و هدف دیرینه متنوع‌سازی مبادی صادرات نفت کشور محقق شد.
اجرای طرح انتقال نفت خام گوره به جاسک با حدود ۲ میلیارد دلار اعتبار مصوب با هدف ایجاد ظرفیت انتقال روزانه یک میلیون بشکه نفت خام و ذخیره‌سازی و صادرات آن از طریق پایانه جدید جاسک، تضمین استمرار صادرات نفت، تمرکززدایی از پایانه‌های صادراتی و متنوع‌سازی آن و توسعه پایدار و اشتغال‌زایی در سواحل مکران اجرایی شد تا پس از این صادرات نفت محدود به تنگه هرمز نباشد.
حسن روحانی در در آیین بهره‌برداری از طرح ملی خط لوله انتقال نفت گوره - جاسک گفت: ما توانستیم از اتکا به تک اسکله‌ای که تنها پایانه نفتی ما خارک بود خارج شویم، بمباران اسکله تی در خارک در سال ۶۴ صادرات نفت ما را قطع کرد، اما امروز ایران هر وقت لازم بداند صادارت نفت را از دریای عمان انجام خواهد داد. یک نفتکش اگر بخواهد از پایانه نفتی خارک بارگیری کند زمان طولانی‌تر خواهد بود، خلیج‌فارس مسائل و مشکلات خود را دارد، اما زمان و مسائل راهبردی برای ما اهمیت دارد، از این رو وقتی به مقام معظم رهبری اعلام کردم که چنین طرحی در حال اجرا داریم ایشان گفتند این طرح راهبردی‌ترین طرح ایران می‌شود.
بیژن زنگنه وزیر نفت دولت روحانی نیز در روز بهره برداری از این خط، با تشریح مراحل توسعه خط انتقال نفت خام گوره – جاسک تأکید کرد: امروز روز تاریخی در صنعت نفت ایران است و برای نخستین بار در تاریخ بیش از ۱۱۰ ساله نفت ایران عملیات صادرات نفت از سواحل مکران در دریای عمان آغاز می‌شود. این طرح در ابتدای سال ۱۴۰۱ به بهره‌برداری کامل می‌رسد، ظرفیت انتقال کنونی روزانه ۳۰۰ هزار بشکه‌ای نفت این خط لوله، آبان‌ماه به روزانه ۴۰۰ هزار بشکه، دی‌ماه به ۵۰۰ هزار بشکه و با آمدن تلمبه‌خانه و مخزن ذخیره در جاسک به ۷۵۰ هزار بشکه و اسفندماه به ظرفیت یک میلیون بشکه در روز می‌رسد که البته بهره‌برداری تدریجی از طرح‌های بزرگ موضوعی طبیعی است.
وی با ابراز امیدواری از اینکه این طرح به‌عنوان مهمترین طرح پایه‌ای زمینه‌ساز توسعه منطقه مکران و کلید توسعه اقتصادی این منطقه باشد، اعلام کرد: مجوز اجرای سه طرح پالایشگاهی با ظرفیت پالایش روزانه ۹۰۰ هزار بشکه نفت خام در این منطقه صادر شده و در حال انجام است که این طرح‌ها میتواند صنایع پایین‌دستی هم داشته باشد. پروژه ساخت ۱۰ میلیون بشکه مخازن ذخیره‌سازی نفت خام بر پایه روش قراردادی ساخت، بهره‌برداری و واگذاری (BOT) با سرمایه‌گذاری بیش از ۲۳۰ میلیون دلار ازسوی بخش خصوصی در حال ساخت است.
البته اگرچه برای اجرای این طرح مزایای متعددی ذکر شده اما در اجرای آن نیز برخی انتقاداتی مطرح کردند و به عنوان مثال سخنگوی کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی از تصویب کلیات دو گزارش نظارتی کمیسیون اصل ۹۰ در خصوص تخلفات وزارت نفت در موضوع بهره‌برداری ناقص از خط لوله گوره - جاسک و ارائه گزارش ناصحیح درخصوص بنزین تولیدی پتروشیمی‌ها خبر داد و گفت که، این دو گزارش جهت قرائت در صحن به هیات‌رئیسه مجلس ارسال خواهد شد.
نایب رئیس کمیسیون اصل نود مجلس نیز در قالب توئیتی با اشاره به بازدید میدانی خود از پروژه انتقال نفت «گوره جاسک» منتقد شده که این پروژه به بدترین شکل اجرا شده است. البته پژمانفر این را هم گفته که سعی خواهم کرد جمع بندی خود را به همراه مستندات در گزارش‌های مستمر به شما ارائه نمایم که تاکنون مستنداتی در این زمینه ارائه نکرده و تنها به انتقاد از این پروژه اکتفا کرده است.
اما در هر صورت نباید این نکته را فراموش کرد که حتی اگر در اجرای این طرح نقایصی وجود داشته باشد و یا اینکه تا تکمیل آن راه زیادی در پیش باشد، در شرایط فعلی که مشخص نیست مراودات ایران در فضای بین الملل به چه شکل پیش خواهد رفت و توان ایران در صادرات نفت در آینده چگونه خواهد بود، قطعا اجرای چنین طرح هایی دست حکمرانان برای اقدامات بعدی را باز خواهد گذاشت به گونه ای که در برخی رسانه های خارجی بر این نکته تاکید شده که در شرایطی که کنترل تنگه هرمز به طور غالب در دست ایران است اجرای چنین طرح هایی میتواند خبر از سخت گیری های ایران در صورت عدم توافقات بین المللی داشته باشد.
