نفت امروز /کارشناسان میگویند در این روزهای حساسی که زنگنه و وزارتش زیر بار انواع انتقادات و هجمهها قرار گرفته است، شاید اگر کرسنت اجرایی میشد و یا به سمت صادرات گاز به صورت مایع پیش میرفتیم، وضع کشور بهتر بود ، اما سوال اینجاست که آیا صادارت گاز برای ایران میسر خواهد شد یا خیر؟
در حال حاضر ایران در بازار جهانی گاز ۱.۵ درصد نقش ایفا کرده که با توجه به ذخایر عظیم گازی و موقعیت راهبردی، پیشبینی میشود که بتواند در این بازار بزرگ سهم خود را به ۱۰ درصد برساند موضوعی که بسیاری از کارشناسان نسبت به آن اتفاق نظر دارند و معتقدند که در شریط تحریمهای نفتی میتوان نسبت به آینده گاز امیدوار بود.
اما مشکلی که چندین سال است در وزارت نفت ایجاد شده این است که این وزارت و وزیر کهنهکارش تمایل چندانی به انعقاد قراردادهای جدید و صادرات گاز ندارد و چه بسا که اگر تا به امروز گاز بیشتری صادر میکردیم به اندازه امروز از ناحیه صادرات و یا عدم صادرات نفت آسیبپذیر نبودیم.
از سویی دیگرباید گفت با این که ایران نام سومین دارنده گاز در جهان را یدک میکشد و آمار و ارقام نیز از رشد تولید گاز آن حاکی است. قرار گرفتن این دو حقیقت در کنار هم، جای خالی گاز ایران در بازارهای جهانی را پررنگتر میکند.
در این راستا، انتقادات فراوانی به وزارت نفت وارد میشود، مبنی بر اینکه گاز ایران آنطور که باید و شاید در بازارهای جهانی جایگاهی ندارد. انتقادی که وزیر نفت با حضور در مجلس به آن پاسخ داد و دلیل اصلی آن را جلوگیری از خام فروشی عنوان کرد.
به گفته زنگنه، نخستین سیاست در بخش گاز، جایگزینی فرآوردههای نفتی با آن است. هماکنون ۲۰ میلیون مترمکعب گاز در حملونقل به جای بنزین مصرف میشود. همچنین با گازرسانی روستایی بخش مهمی از گاز مایع و گازوئیل و نفت سفید صرفهجویی میشود که به کاهش آلودگی محیط زیست کمک میکند.
بحث دیگر در رابطه با استفاده از منابع گازی، تزریق گاز به میدانهای نفتی است. همچنین تأمین گاز بهعنوان خوراک و مصرف در واحدهای پتروشیمی، فولاد و دیگر صنایع اولویت سوم و صادرات گاز با خط لوله و گاز طبیعی مایع شده الانجی و گاز طبیعی فشرده سیانجی نیز اولویتهای بعدی بخش گاز هستند.
اما باید گفت گاز ایران همچنان خواهان زیادی داردو چه بهتر که از انتقال آن استقبال میشد؛ ترکیه و عراق جزو مشتریان گازی ایران هستند که صادرات گاز از ایران به این دو کشور ادامه دارد. در این راستا طبق دو قرارداد صادرات گاز به عراق با ظرفیت روزانه آن ۶۰ میلیون مترمکعب انجام میشود.
اعداد و ارقام حاکی از آن است که حجم قرارداد گاز با ارمنستان و جمهوری آذربایجان محدود است اما قرارداد گازی پاکستان همچنان مسکوت مانده است. در واقع پاکستان قرارداد گاز با ایران را اجرا نکرده و تخلف کرده است، این موضوع به نخستوزیر این کشور هم بازتاب داده شده و طرف پاکستانی اعلام کرده است تحت فشار سیاسی آمریکا، عربستان و امارات هستیم.
اما با وجود تحریمها و شرایط فوقالذکر، به جای استقبال بیشتر و تلاش برای افزایش صادارت از یک سو، بازارهای گازی از جمله ترکیه را به رقیبان واگذار کردهایم و از سوی دیگر، مشتریان فعلی گاز ایران را هم آماج حملات غیرمعقول قرار میدهیم و در نهایت استدلال میشود که اگر کرسنت اجرایی میشد و یا به سمت صادرات گاز به صورت مایع پیش میرفتیم، وضع کشور بهتر بود بدون آنکه به این مهم اشاره کنند که با توجه به افزایش عرضه کنندگان LNG ، بلایی که امروز بر سر فروش نفت آمده است، دامنگیر صادرات گاز میشد.
در پایان باید به این نکته اشاره کرد که ، مبرهن است که اگر دیدگاه درستی در وزارت نفت حاکم بود، دور زدن تحریمها چندان کار سختی نبود اما چه میتوان گفت وقتی برخی مدیران دولت و در راس آنها، وزیر نفت با عدم تصمیم گیری درست و گاها حرکت بر خلاف منافع ملی، کار را برای کشور سخت میکنند.
و باید گفت : صادرات گاز به ترکیه و عراق کمک بزرگی برای اقتصاد تحریمی ایران هستند که میشد بزرگتر هم باشد اما وزارت نفت آن را سوزاند و حال باید دید آیا میتوان باز هم صادرات گاز ایران و به نوبه آن وزارت نفت را نجات داد یا خیر؟
اختصاصی