نفت امروز /«حسین بن یوسف» کارشناس مسائل نفتی، در خصوص ارزیابی خود از اقدام اخیر آمریکا و همچنین امکان به صفر رساندن صادرات نفت ایران خاطرنشان کرد که همواره زر و زور در اداره جهان مؤثر بودهاند ولی همه کشورها بهیکباره تمام اصول را زیر پا نمیگذاشتهاند.
وی توضیح داد که باوجود تحریمهای آمریکا علیه ایران تا یک سال گذشته و باوجود همه فشارهایی که وارد میشد، نه تنها تولید نفت ایران کم نشده بود که گاه افزایش هم داشت.
این کارشناس مسائل نفتی در این زمینه به دوره جنگ تحمیلی اشاره کرد و گفت که به ویژه در این دوره و با وجودآنکه میدانهای نفتی ایران بیشتر در مناطق جنگی قرار داشت، میانگین تولید نفت ایران بیش از دو میلیون بشکه در روز بود، و این در حالی است که ایران حتی قبل از انقلاب نیز صادرات خود را روی ۳ میلیون بشکه در روز قرار داده بود. وی حفظ این میزان تولید در زمان جنگ را کاری ' شبیه به معجزه' توصیف کرد.
بن یوسف در ادامه به افزایش تولید نفت پس از پایان جنگ اشاره کرد و گفت که در آن زمان تولید نفت کشور به ۴.۲ میلیون بشکه در روز هم رسید و نتیجه گرفت که بنا بر این تحریم های یک سویه نتیجه ی مورد نظر را نداشته و برای همین آمریکا تصمیم گرفت که تحریمها از طرف سازمان ملل بر ایران تحمیل شود.
وی در ادامه گفت :'این تحریمها کارایی بیشتری از تحریمهای یکسویه دارند و توانستند حدود یکمیلیون بشکه از توان تولیدی و درواقع صادرات نفت ایران کم کنند.'
این کارشناس مسائل نفتی تأکید کرد که این کاهش بهیکباره صورت نگرفته و در مدت دو سال عملی شد و در ادامه توضیح داد که به مجرد تصویب برجام، تولید نفت ایران با شتاب افزایش یافت و تا ۴.۵ میلیون بشکه در روز نیز رسید.
بن یوسف در پاسخ به این سؤال که با توجه به عقبنشینی هند وضعیت را چگونه ارزیابی میکند گفت : 'باید قبول کرد که با کاهش رشد اقتصادی هند، طبعاً تقاضا برای نفت کمتر شده و اکنون آنها خیلی راحتتر میتوانند نیاز خود به نفت را مدیریت کنند.'
این کارشناس مسائل نفتی همچنین فشار آمریکا بر هند را نیز مؤلفه مؤثری دانست و یادآور شد که هند درگذشته نیز سابقه همکاری آشفتهای داشته است که بهویژه در بیمیلی آنها برای به سرانجام رساندن طرح لوله نفت از ایران به هند دیده میشود.
وی همچنین مشکلات پیش رو با هند درزمینهٔ پرداخت بهای نفت را که در آن هند از پرداخت با ارز به پرداخت با روپیه یا تهاتر با کالا روی آورده بود را مورداشاره قرارداد.
او در خصوص وضعیت چین هم یادآور شد که مشابه وضع هند، این کشور نیز اکنون در حال تجربه کردن کاهش رشد اقتصادی است و این موجب کاهش نیاز به نفت خواهد شد. چین همچنین مشکلات دیگری با آمریکا ازنظر تعرفه صادرات نیز دارد.
بن یوسف گفت: ' چین نمیخواهد وابستگی زیادی به نفت عربستان داشته باشد درحالیکه اکنون خرید نفت آنها از عربستان ۳ برابر خرید از ایران است اما آنچه اکنون مطرح است یک مساله سیاسی است تا اقتصادی؛ چراکه چینیها اصلاً خواستار یک جهان تکقطبی نیستند.
چینی ها همیشه خواستهاند که [در دنیا] نقشی داشته باشند بنابراین اعمالنفوذ آمریکا برای آنها خوشایند نیست.' وی در همین حال تصریح کرد که چین همواره تصمیمهای خود را با آهستگی میگیرد و نباید انتظار تصمیمگیری یا اتخاذ موضع تندی از سوی چین داشته باشیم.
وی ترکیه را ازنظر نیاز به نفت ایران قابل قیاس با هند و چین ندانست اما تصریح کرد که مراودات اقتصادی بین دو کشور در سالهای اخیر برای هر دو طرف بسیار سودآور بوده ، ضمن اینکه اخیراً ترکیه در موضوعات سیاسی مانند سوریه، قطر و موضوع کردها به ایران نزدیکتر شده است.
وی این مساله را حائز اهمیت دانست که اکنون ترکیه در قبال عضویت در جامعه اروپا موضع تعدیل شده و واقع بینانهای دارد و میداند که این عضویت بهسرعت عملی نخواهد شد.
این کارشناس مسائل نفتی در پاسخ به سؤالی درزمینهٔ امکان جایگزینی نفت ایران توسط عربستان و اینکه آیا این افزایش تولید مغایر تعهد آن کشور در اوپک نیست، تصریح کرد که عربستان درزمینهٔ سطح تولید خود همیشه بزرگنمایی کرده است.
وی بابیان این مطلب که میزان تولید آنها در حال حاضر تفاوت چندانی با میزان تولید سالهای اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ میلادی ندارد خاطرنشان کرد که ادعای افزایش تولید تا ۱۲.۵ میلیون بشکه در روزبه نظر معقول نمیرسد.
به گفته بن یوسف اولاً رسیدن به این میزان از تولید یک شبه ممکن نیست، ثانیا بدون هزینه نخواهد بود و سوماً نمیتواند به طور پایدار ادامه پیدا کند.
وی ضمن اشاره به این موضوع که شاید عربستان و امارات بتوانند صادرات کنونی ایران را که ۱.۷ میلیون بشکه در روز است جبران کنند، گفت با توجه به خطراتی که دیگر کشورهای تولیدکننده نفت ازجمله ونزوئلا، الجزایر، لیبی و نیجریه را تهدید میکند، توان جایگزینی تمام نفتهای دور شده از بازار بهطور پایدار ممکن نخواهد بود.
وی درزمینهٔ عملکرد عربستان نسبت به تعهداتش در اوپک گفت که آنها سال گذشته اصرار کردند که تولید اوپک برای حفظ قیمتها کاهش پیدا کند.
به گفته این کارشناس مسائل نفتی مهلت این تعهد در نیمه سال میلادی جاری به اتمام میرسد و با توجه به اینکه تحریمهای جدید آمریکا و تعلیق معافیتها از اوایل ماه می آغازشدهاند، عربستان همچنان به مدت دو ماه در داخل محدودیتهای تولیدی اوپک قرار خواهد داشت و برای جایگزین کردن نفت ایران به مشکل بر خواهد خورد.
بن یوسف راه پیش رو برای ایران را کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی دانست و با تأکید بر این اینکه ایران یکی از بزرگترین منابع نفتی و گازی دنیا را دارد خاطرنشان کرد بهرهبرداری از معادن میتواند وابستگی به نفت را کاهش دهد.
وی توضیح داد که به دلیل سابقه چند هزارساله درزمینهٔ استخراج معادن و همچنین حضور نیروی کار زبده و صدها تحصیلکرده و مهندس معدن در داخل کشور، میتوان بهخوبی از این منابع استفاده کرد.
او همچنین از صنعت توریسم بهعنوان وسیله دیگری برای کاهش وابستگی به درآمد نفتی نام برد.
ایرنا