نفت امروز /در حالی که برای هرگونه تصمیم گیری به منظور توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ابتدا باید قرارداد منعقد شده در تیرماه سال ۹۶ تعیین تکلیف شود، به نظر می رسد هیچ برنامه ریزی یا پیگیری مشخصی برای تعیین تکلیف این قرارداد وجود ندارد.
دو سال از امضای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با کنسرسیومی به رهبری شرکت توتال فرانسه میگذرد. ۱۲ تیرماه سال ۹۶ بود که قرارداد طرح توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی به ارزش ۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار با حضور بیژن زنگنه، وزیر نفت، میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکتهای توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (CNPC) و شرکت پتروپارس به امضا رسید. توتال رهبری کنسرسیوم پروژه توسعه فاز ١١ پارس جنوبی را بر عهده داشت و سهم این شرکت فرانسوی در این کنسرسیوم ۵۰.۱ درصد، سهم شرکت چینی CNPC به میزان ۳۰ درصد و سهم شرکت پتروپارس ۱۹.۹ درصد تعیین شد.
همزمان با مذاکرات برای انعقاد این قرارداد، سوابق سوء شرکت توتال در کنار عدم پیشبینی سازوکار مناسبی برای شرایط بازگشت احتمالی تحریمها، انتقادات زیادی را از سوی کارشناسان به همراه داشت.
همچنین از تاریخ ۱۸ آبان ماه ۹۵ که موافقتنامه اصولی (HOA) طرح توسعه فاز ۱۱ پارسجنوبی بهارزش ۴.۸ میلیارد دلار میان شرکت ملی نفت ایران و کنسرسیومی متشکل از شرکتهای توتال فرانسه، شرکت ملی نفت چین (CNPC) و شرکت پتروپارس امضا شده بود تا ۱۲ تیر ۹۶، بارها مدیران شرکت توتال از عدم تعهد خود نسبت به موافقت نامه امضا شده با ایران گفته بودند و بعد از تاریخ امضای قرارداد، باز هم در اظهارات متعددی از عدم تعهد خود به قرارداد به امضا رسیده با ایران و احتمال خروج از آن خبر داده بودند اما هر بار به جای برخورد قاطع مسئولان نفتی کشور، با بی تفاوتی و گاهی اظهار نظرهای عجیب مواجه می شدیم، انگار نه انگار که یکی از مهمترین بخش های توسعه ای میدان گازی پارس جنوبی که مرزی ترین فاز این میدان بوده و برای تولید گاز و میعانات گازی نقطه ای مطلوب تر از دیگر نقاط این میدان مشترک بود، معطل امروز و فردا کردن این شرکت فرانسوی است.
فقط در یک مورد از برخوردهای عجیب مسئولان وزارت نفت با این شرکت بدعهد فرانسوی، امیرحسین زمانینیا معاون امور بین الملل وزیر نفت در اظهار نظری، این اقدام توتال فرانسه را قابل درک دانست و گفت: "شرکت توتال فرانسه مایل به همکاری با ایران در توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و دیگر پروژههای نفتی و گازی کشور هست اما توتال اعلام کرده که منتظر تصمیم نهایی آمریکا در مورد ایران است؛ از توتال دلخور نیستیم و این شرکت را درک میکنیم."
در سال ۱۳۹۷ نیز تنها یک هفته بعد از اعلام خروج آمریکا از برجام توسط ترامپ، شرکت فرانسوی توتال با انتشار بیانیهای اعلام کرد که چنانچه این شرکت نتواند از آمریکا معافیت تحریمی دریافت کند، از پروژه توسعه فاز ۱۱ میدان گازی پارس جنوبی کنارهگیری میکند.
این شرکت فرانسوی در میانه سال گذشته رسما کنارهگیری از این قرارداد را اعلام کرد و شرکتهای پتروپارس ایران و CNPCI چین در قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی باقی ماندند.
از میانه سال گذشته تاکنون، مذاکرات به صورت حضوری و غیرحضوری با شرکت CNPC چین ادامه دارد و پس از آنکه بیش از یک سال، اجرای قرارداد توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی معطل بدعهدی توتال فرانسه بوده، اکنون حدود یکسال است که این قرارداد معطل بدعهدی و عدم تعیین تکلیف شرکت CNPC چین است و در حالی که دو سال از امضای این قرارداد میگذرد، حتی یک پیچ هم در فرآیند توسعه این فاز بسته نشده است.
طبق زمانبندی اولیه، قرار بود ۴۰ ماه بعد از امضای قرارداد، تولید گاز از میدان فاز ۱۱ پارس جنوبی آغاز شود. اما با گذشت ۲۴ ماه، اقدام قابلتوجهی در این پروژه صورت نگرفته است؛ این در حالی است که شرکتهایی چون پتروپارس، گروه مپنا، توسعه پتروایران، قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) و... میتوانند این پروژه را در اختیار بگیرند و برای بخشهایی که نیازمند فناوری جدید است، از شرکتهای ارائهدهنده خدمات فنی نفت و گاز استفاده کنند.
مطابق قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی، شرکت توتال فرانسه که برای دومین بار (طی دو دهه اخیر) توسعه فاز مرزی و مهم ۱۱ پارس جنوبی را معطل بدقولیهای خود کرده بود، بدون پرداخت جریمه به ایران، این پروژه را ترک کرد و باید دید آیا شرکت چینی CNPC نیز بدون دادن حتی یک ریال غرامت، با بدقولی و عدم رعایت تعهدات قراردادی خود، ایران را ترک می کند؟
فاز ۱۱ پارس جنوبی یکی از فازهای مرزی و مهمترین پروژه بر زمین مانده پارس جنوبی است که از سال ۱۳۷۹ تاکنون (حدود ۱۹ سال) در فرآیند امضای تفاهمنامهها و قراردادهای مختلف بوده و نمادی از بدعهدی شرکتهای خارجی در صنفت نفت و گاز ایران است. این وضعیت در حالی است که شرکتهای بزرگ ایرانی آمادگی خود را برای توسعه این پروژه مهم در میدان مشترک گازی پارس جنوبی پیش از این اعلام کردهاند.
سعید محمد، فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیاء (ص) اردیبهشت ماه سال جاری از مذاکرات این قرارگاه با مجموعه وزارت نفت به منظور توسعه ایرانی فاز ۱۱ پارس جنوبی و آمادگی این قرارگاه برای انجام این کار خبر داد و گفت: "فاز۱۱ پارس جنوبی در حال حاضر یک قرارداد بین ایران و شرکتهای CNPC چین و توتال فرانسه دارد که باید این قرارداد تعیین تکلیف شود و طبق مذاکراتی که داشتیم، قرار شد ابتدا وزارت نفت این قرارداد را تعیین تکلیف کنند، سپس پیشنهاداتی که برای توسعه این فاز پارس جنوبی داشتیم بررسی شود."
محمد با بیان اینکه "اعلام کردهایم امکان تأمین مالی توسعه فاز ۱۱ را داریم و هم میتوانیم این پروژه را کاملا داخلی سازی کنیم"، گفت: "در بخش سکوهای تقویت فشار فاز ۱۱ که در حال حاضر تکنولوژی آن در ایران موجود نیست در صورتی که مجموعه وزارت نفت به ما برای توسعه این فاز اعتماد کند ما میتوانیم با ارتباطی که با بخشهای مربوطه در خارج از کشور میگیریم این تکنولوژی را به داخل کشور وارد کرده و نیازهای این پروژه را در راه توسعه برطرف کنیم."
پیش از این شرکت گروه مپنا نیز برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی با توان داخلی اعلام آمادگی کرده بود.
در حالی که برای هرگونه تصمیم گیری به منظور توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی، ابتدا باید قرارداد منعقد شده در تیرماه سال ۹۶ تعیین تکلیف شود، به نظر می رسد هیچ برنامه ریزی یا پیگیری مشخصی برای تعیین تکلیف این قرارداد وجود ندارد.
محمد مشکین فام، مدیرعامل شرکت نفت و گاز پارس اول دیماه سال گذشته در خصوص سرنوشت توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی گفت: "تا امروز طبق قرارداد، تمامی طراحی ها و مدارک در اختیار شرکت چینی قرار گرفته و اینکه عنوان شده این شرکت نیز پارس جنوبی را ترک می کند، فقط در رسانه ها بوده و هیچ اعلام رسمی تا امروز از سوی شرکت چینی CNPC برای خروج از این پروژه نداشته ایم. در صورتی که این شرکت نیز پروژه را ترک کند، کار را احتمالا با پتروپارس ادامه می دهیم، در هر صورت تا پایان امسال (سال ۹۷) وضعیت پیمانکار پروژه فاز ۱۱ پارس جنوبی تعیین تکلیف خواهد شد."
وعده مدیرعامل شرکت ملی نفت و گاز پارس در خصوص تعیین تکلیف وضعیت پیمانکار فاز ۱۱ تا پایان سال ۹۷ محقق نشد. در واقع پس از خروج شرکت توتال فرانسه از قرارداد فاز ۱۱ پارس جنوبی، ۸۱ درصد از این قرارداد به شرکت CNPC چین رسید. این شرکت میبایست پس از اعلام رسمی ایران نسبت به انتقال سهام توتال، نسبت به تعیین آغاز عملیات اجرایی توسعه این فاز مرزی از میدان مشترک پارس جنوبی با شریک ایرانی پروژه (شرکت پتروپارس) و کارفرمای پروژه (شرکت نفت و گاز پارس) وارد مذاکره میشد اما علیرغم پیگیریهای مجموعه وزارت نفت، چینیها نسبت به ایفای تعهدات خود در قرارداد فاز ۱۱ بیتوجهی کردهاند.
تسنیم