نفت امروز /به دنبال لغو معافیت کشورهای خریدار نفت ایران توسط دولت ترامپ، دریادار پاسدار علی رضا تنگسیری، فرمانده نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، اعلام کرد که اگر حمل و نقل مواد هیدرو کربنی ایران به خطر بیافتد، این کشور پاسخ تندی خواهد داد. وی تصریح کرده که سپاه تهدیدهای خارجی را بی پاسخ نخواهد گذاشت و از مرزهای دریایی و جنوبی خود دفاع خواهد کرد.

تنگه هرمز مسیر بین المللی مهم برای حمل و نقل نفت خام در جهان به شمار می آید. ایران بارها، به مسدود کردن تنگه هرمز تهدید کرده است  و این نخستین بار نیست که ایران به مسدود کردن تنگه هرمز تهدید می کند، زیرا این کشور از امکان دیگری برای مقابله با تشدید تحریم ها برخوردار نیست. از لحاظ جغرافیایی، تنگه هرمز ١٩٥ کیلومتر طول دارد و دریای عمان و خلیج فارس را به یکدیگر متصل می کند و از لحاظ راهبردی، یکی از کانال های بسیار مهم در تردد تانکرهای نفتی به شمار می رود. قسمت شمالی این تنگه به ایران و قسمت جنوبی اش به عمان تعلق دارد. باریک ترین قسمت تنگه هرمز ٥٤ کیلومتر است و از این رو، از لحاظ تکنیکی، تهدید ایران قابل اجرا است. حجم ارسال روزانه نفت از تنگه هرمز تا ٢٠ میلیون بشکه در روز می رسد. این حجم تقریبا یک پنجم حجم کلی عرضه نفتی و در حدود یک سوم کل حجم نفت صادراتی از دریا را شامل می شود.

در همین حال در هشتمین کنفرانس امنیت بین المللی مسکو، «آلگ شودکوف»، کارشناس نظامی، گفت که تهران قادر است از راه مین گذاری، مانع از حرکت تانکرهای نفتی شود. بدین ترتیب، احتمال آغاز مناقشه جدید در خلیج فارس بسیار زیاد است. از این رو، این موضوع نیز در کنفرانس مسکو بحث و بررسی می شود..

«کیریل تاچنیکوف»، کارشناس BCS Global Markets، می گوید که هنوز روشن نیست که آیا تهدیدهای ایران اجرا شدنی است، یا خیر، زیرا تنگه هرمز تحت کنترل دیگر کشورها نیز قرار دارد. از طریق تنگه هرمز، نفت امارات متحده عربی، کویت، عراق، ایران و عربستان سعودی ارسال می شود و این یعنی، بیش از ١٥ میلیون بشکه در روز. اما، اگر تنگه هرمز توسط ایران مسدود شود، این امر به برهم خوردن موازنه در بازار نفت و کسری بشکه های نفتی و در نتیجه، افزایس نرخ نفت منجر خواهد شد.

هر چند به نظر می رسد رویکرد سپاه در بستن تنگه هرمز به منظور جلوگیری از انزوای ایران است، ولی با این حال حدود ۲۰ درصد از تقاضای جهانی در زمینه نفت خام و فرآورده های نفتی از این تنگه عبور می کند و به همین جهت حتی گمانه زنی پیرامون بستن تنگه هرمز می تواند بر بازار نفت خام تاثیر بگذارد و قیمت نفت خام را سریع افزایش دهد.

علیرغم تهدید ایران مبنی بر بستن تنگه هرمز ، ایران یک انگیزه قوی برای حفظ آرامش خود و پایبندی به توافق هسته ای دارد – با توجه به این که آژانس بین المللی انرژی اتمی (IAEA) در وین نیز تاکنون تعهد ایران را همواره تایید کرده است: بر اساس توافق هسته ای، در پاییز سال ۲۰۲۰ تحریم های تسلیحاتی شورای امنیت سازمان ملل متحد که در سال ۲۰۰۶ اعمال شده بود، برداشته خواهند شد. از سوی دیگر، این بدان معنی است که آمریکا احتمالا از همه روشی استفاده می کند که تا آن زمان توافق هسته ای را منحل کند.

با وجود رد تهدیدهای ایران از سوی مقامات دفاعی و کارشناسان امنیتی آمریکا و تهدید آنها به پاسخ  ویرانگر به ایران در صورت بستن تنگه هرمز، ایران در زیر فشار مداوم اقتصادی و دیپلماتیک ممکن است تنش ها در این بخش بسیار مهم جهان را افزایش دهد.

به باور تحلیل گران، احتمال افزایش قیمت نفت در ماه های آینده وجود دارد و در صورتی که این امر اتفاق افتد پیامدهای منفی بر تبلیغات انتخاباتی ترامپ خواهد داشت و همه می دانند این افزایش برای مردم آمریکا به معنای بالا رفتن هزینه سوخت و مواد مصرفی است. همچنین به گفته کارشناسان اقتصادی، افزایش قیمت نفت پیامدهای منفی بر اقتصاد و بازار سرمایه در آمریکا دارد و این پیامدهای منفی افزایش قیمت نفت به بلندپروازیهای انتخاباتی ترامپ آسیب می رساند.

*گروه تحلیل نفت ما