نفت امروز / احسان انصاری- یکی از اهداف اولیه و اصلی منطقه ویژه پارس استفاده از نیروهای بومی و افزایش میزان اشتغال در این منطقه بوده است. این در حالی است که در عمل آنچه اتفاق افتاد این بود که منطقه ویژه پارس به محلی برای اشتغال نیروهای غیربومی تبدیل شد و در شرایط کنونی اغلب نیروهای حاضر در این منطقه غیربومی هستند. هر چند این منطقه در زمینه جذب نیروهای بومی نیز موفقیت های به دست آورده و موفق شده میزان اشتغال را در سال های اخیر در این منطقه افزایش بدهد اما این افزایش متناسب با میزان ظرفیت های این منطقه نبوده است.
براساس اعلام مدیرعامل سازمان منطقه ویژه اقتصادی انرژی پارس اشتغال نیروهای بومی استان بوشهر در پارس جنوبی حدود ۴۲ درصد است. براساس اعلام سخاوت اسدی تعداد نیروهای این منطقه ویژه در زمینه استخدامی ۵۹ هزار نفر می باشند که ۴۱.۸ درصد آن بومی استان بوشهر هستند.
این آمار به خوبی نشان می دهد که سهم نیروهای بومی این منطقه کمتر از نصف نیروهای شاغل در منطقه ویژه پارس است. هر چند آمارهای غیررسمی وضعیت دیگری را به ما نشان می دهد. براساس آمارهای غیررسمی که توسط برخی از مسئولان وزارت نفت و منطقه ویژه پارس مطرح شده ادعاهایی مبنی بر اشتغال بیش از ۳۰ درصد نیروی بومی در پارس جنوبی وجود دارد که البته در صورت صحت این آمار، باز هم قابل قبول نیست.
این در حالی است که بسیاری از نیروهای مستقر در پارس جنوبی از دیگر نقاط کشور با پرواز و به صورت اقماری به منطقه پارس جنوبی میآیند و به غیر از حقوق دریافتی هزینههای بسیار زیادی را به صنعت تحمیل میکنند. این وضعیت اشتغال نیروها در پارس جنوبی باعث شده تا بسیاری از نیروها، عنوانی همچون مدیر پروازی، نگهبان پروازی، آبدارچی پروازی و… را یدک بکشند و البته نان این منطقه را هم گاهاً نمیخورند و برخی شرکتها نان را هم با پرواز برای کارکنانشان میآورند.
واقعیت این است که استخدامهای فراقانونی دامن منطقه ویژه پارس را گرفته و علیرغم تأکید قانون بر استفاده از پیمانکاران و نیروهای بومی در صنایع مستقر در هر منطقه، در پارس جنوبی فراقانونی عمل میشود و نیروهای بومی در اولویت قرار نگرفته و در استخدامهای مختلف در اغلب موارد نیروهای غیربومی مشغول به کار میشوند.
این در حالی است بر اساس ماده ۴۷ قانون برنامه هفتم توسعه، تمامی دستگاهی اجرایی، مکلف هستند در طرحها و پروژههای خود به پیمانکاران بومی واجد شرایط استانی توجه داشته و آنها را در اولویت قرار دهند. همچنین برابر با این ماده قانونی، صنایع باید در قرارداد با تمامی شرکتها و پیمانکاران، به کارگیری از نیرویهای بومی استانی را اولویت دهند.
برخی کارشناسان اجتماعی حذف محدودیت در جذب نیرو، تکمیل ظرفیت و خالی نماندن ظرفیتها را توجیهگر جذب و بهکارگیری نیروهای غیربومی میدانند. برخی نیز توانمندی نیروهای غیربومی و زودبازدهی را توجیه این انتصابات و استخدامها قرار میدهند در حالی که مطالعات نشان میدهد که استفاده از نیروهای غیربومی اگر برای آموزش و تربیت نیروهای محلی استفاده شود به روند توسعه منطقه کمک میکند، اما اگر صرفاً برای مدیریت و تصدی مشاغل باشد این سیکل معیوب ادامه خواهد داشت و نیروهای بومی بدون مهارت و تخصص باقی خواهند ماند. این بیتخصصی و عدم داشتن مهارت نیز به شکل های مختلف توجیهگر استفاده از نیروهای غیربومی خواهد شد.
از سوی دیگر استفاده از نیروهای غیربومی علاوه بر اینکه دستاوردی به جز صرف دهها میلیارد تومان هزینه حقوق و مزایا و پاداشهای نجومی و زمینهای مرغوب و زدوبندهای پشت پرده و حاشیهسازی برای منطقه نداشته، باعث دلسردی و بیانگیزگی نیروهای شایسته بومی نیز خواهد شد.
واقعیت این است که استفاده از نیروها و مدیران غیربومی عملاً به هدر دادن و حیف و میل بیتالمال منجر شده، چرا که نیروهای غیربومی خواهناخواه دلسوزی کمتری نسبت به نیروهای بومی برای منطقه دارند و معمولاً خدمت و مدیریت در استانهای دیگر را مستمسک دریافت حقوق و مزایای بیشتر تحت عناوین خدمت در مناطق محروم، دوری از محل زندگی، حق مأموریت ودریافت هزینههای رفتوآمد به محل زندگی و محل کارشان و… میکنند./ روزنامه رویداد پاذس