نفت امروز /هفته گذشته اخباری دال بر اینکه عربستان سعودی قیمت نفت خود را برای بازار آمریکا کاهش و برای بازارهای دیگر افزایش داده است، منتشر شد، اما سوالی که در این میان مطرح میشود این است که عربستان بر چه اساسی نفتش را قیمتگذاری میکند؟
مهمترین خبری که هفته گذشته از نوسان فروش نفت عربستان به چشم خورد کاهش قیمت نفت عربستان برای آمریکایی ها و افزایش آن برای کشورهای خریدار آسیاییش بود؛ این درحالی بود که رسانهها این کاهش قیمت را نوعی خوش خدمتی عربها به ایالات متحده آمریکا دانستنداما اصل ماجرا این است که قیمتهای اعلامی از سوی عربستان یا هر کشور دیگری بر اساس سیاستهای نفتی یک کشور و شاخص قیمت گذاری صورت میگیرد و یکی دیگر از دلایل کاهش بهای محمولهها افزایش تولید داخلی ایالات متحده است که باعث شده صادرکنندگان برای حفظ بازار خود گاهی اوقات قیمت پیشنهادی خود را کاهش دهند که نشان میدهد تحولات بازارهای مقصد تا چه اندازه بر قیمتهای پیشنهادی تأثیرگذار است.
برای بررسی دقیق این موضوع باید گفت اصولاً برای قیمتگذاری نفت خام از شاخصهای معروف یعنی برنت مدتدار، وست تگزاس و دوبی - عمان استفاده میشود که با توجه به مقاصد مورد نظر، قیمت نفتخام هر کشوری بر اساس فرمول تعیین میشود؛
فرمول قیمت گذاری که مهمترین اصل در قراردادهای تجاری نفت است، به این شکل عمل میکند که ابتدا قیمت شاخص اصلی نفت پایه، اعلام شده و با توجه به تفاوتهای نفت مورد معامله با نفت شاخص، قیمت گذاری انجام میشود؛
هم اکنون حدود ٧٠ درصد قیمتگذاری نفت خامهای جهان با شاخص نفت برنت انجام و باقی قیمت گذاریها توسط نفت خامهای دیگر انجام میشود.
در همین راستا، سعید مهرافروز، کارشناس انرژی به یکی از رسانه ها، با اشاره به اینکه کشورهای صادر کننده نفت، برای صادرات به اروپا از شاخص نفت برنت مدتدار استفاده میکنند، گفت: قیمت نفت برنت هر روزه اعلام میشود و میانگین قیمت یک ماهه آن (در یک دوره تعیین شده توسط صادر کننده) مبنای قیمت گذاری نفت این کشورهاست که با توجه به کیفیت نفت خام مورد معامله، قیمتی بیشتر یا کمتر از نفت برنت برای آن مشخص میشود.
وی ادامه داد: صادرکنندگان خلیج فارس اما برای صادرات نفت خود به شرق آسیا، از شاخص نفت دوبی - عمان استفاده میکنند تا این شاخص هم از اهمیت ویژهای در بازار نفت برخوردار باشد.
به گفته این کارشناس انرژی برای صادرات نفت به آمریکا نیز از شاخص وست تگزاس اینترمیدت (WTI)استفاده میشود که نفتی شیرین و سبک است. تا چند سال پیش، عربستان برای صادرات نفت به آمریکا از این شاخص جهت قیمت گذاری بهره میبرد اما با توجه به ضررهایی که ریاض متحمل آن شد، از شاخص دیگری به نام آراگوس بهره برد که هم اکنون توسط عراق و کویت هم بکار گرفته میشود. به این ترتیب کشورهای حوزه خلیج فارس، با تغییر شاخص قیمت گذاری نفت خود از وست تگزاس به آراگوس، سود بیشتری کسب میکنند ولی این شاخص به مانند شاخصهای دیگر با افزایش یا کاهش مواجه میشود.
از سویی دیگر باید گفت:امروزه کشورهای صادر کننده، قیمتهای رسمی دارند و آن را در سایتهای خود اعلام میکنند که شرکت ملی نفت ایران هم از این قاعده مستثنی نیست.در پایان باید به این مهم اشاره کرد که قیمتگذاری محمولههای نفتی در قراردادهای بلند مدت، دارای ابعاد پیچیده و فنی است که با معاملات بازارهای دیگر تفاوتهای بسیاری دارد و حداقل به صورت رسمی، کمتر از سیاستهای بینالمللی پیروی میکند.