به گزارش نفت امروز، طی سالهای گذشته به واسطه تحریم‌ها و مشکلاتی که به دنبال آن ایجاد شده، امکان کمتری برای سرمایه‌گذاری در طرح های نفتی وجود داشته و بر همین اساس بسیاری از طرح های پالایشگاهی و پتروشیمیایی نیز به نوعی متوقف شده و بلاتکلیف مانده‌اند.
حال دولت سیزدهم در شرایطی آغاز به کار کرده که وزیر نفت آن بر لزوم توسعه طرح های پتروپالایشگاهی تاکید دارد. جواد اوجی، وزیر نفت به تازگی در ارتباط با این موضوع وعده یک و نیم برابر شدن تولیدات پتروپالایشگاهی ظرف سه تا چهار سال آینده را داده و با اشاره به اینکه بیش از 65 پتروشیمی در کشور داریم، گفته است: صادرات محصولات پتروشیمی به ۴.۸ میلیارد دلار می‌رسد.
وی در عین حال از تدوین دو برنامه برای دستیابی به این هدف خبر داده و گفته است: برنامه نخست افزایش ظرفیت پالایشگاه‌های کنونی (چه آنها که خوراک نفت خام دارند و چه آنها که از میعانات گازی استفاده می‌کنند) از نظر کیفیت و کمیت فرآورده‌های نفتی و برنامه دوم ساخت پالایشگاه‌های جدید یا همان پتروپالایشگاه‌هاست.
اوجی در عین حال از مجوزهایی که در زمینه تنفس خوراک اعطا می شود به عنوان مشوقی در این بخش یاد کرده و تاکید کرده است: با حمایت دولت سیزدهم و وزارت نفت بی‌شک ظرف سه تا چهار سال آینده ظرفیت پالایشی را افزایش می‌دهیم زیرا این رویه مصداق اقتصاد مقاومتی و جلوگیری از خامفروشی است. تولید فرآورده‌های نفتی بازار بسیار خوبی دارد و در حوزه تحریم هم کمتر دچار مشکل است، با توجه به نیاز کشورهای همسایه و منطقه، هرچه در این زمینه سرمایه‌گذاری شود هم ارزآوری مطلوبی دارد، هم اشتغال‌زایی و جلوگیری از خامفروشی را در پی خواهد داشت.
وزیر نفت با اعلام اینکه برای پالایش حدود یک میلیون و ۵۰۰ تا یک میلیون و ۶۰۰ هزار بشکه در روز (نفت خام و میعانات گازی) با هشت سرمایه‌گذار توانمند در این حوزه قراردادهایی امضا شده، گفته است: با توجه به ارتقای کمَی و کیفی پالایشگاه‌های موجود ظرفیتی هم آنجا ایجاد می‌شود و پیش بینی می‌کنیم در سه یا چهار سال آینده ظرفیت پالایش کشور ۱.۵ برابر شود.
در حال حاضر حداکثر ظرفیت نفت خام و میعانات گازی پالایشگاه‌ها نزدیک به ۲ میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه است که به گفته اوجی تلاش می شود کف این ظرفیت به سه میلیون و ۴۰۰ تا سه میلیون و ۵۰۰ هزار بشکه در روز برسد.
این اظهارات در شرایطی صورت می گیرد که از سوی دولت سیزدهم و مسئولان آن از ابتدای کار تاکید خاصی بر موضوع جلوگیری از خامفروشی که طی سالهای گذشته همواره به عنوان یک نقص و مشکل وجود داشت، صورت گرفته است. از سوی دیگر اوجی پیش از این نیز وعده داده بود که قطعا روزهای خوبی در زمینه فروش و صادرات نفت خواهیم داشت.
حال این سئوال مطرح می‌شود که آیا برنامه دولت سیزدهم آن است که با تبدیل نفت به محصولات دارای ارزش افزوده؛ بهره کشور از درآْمدهای نفتی را افزایش دهد؟
جواد اوجی در این زمینه گفته است: جمهوری اسلامی ایران ظرفیت مطلوبی در مخازن نفتی دارد و بیش از ۱۵۰ میلیارد بشکه نفت قابل برداشت داریم که اگر بنا را بر تولید صیانتی بر این مخازن بگذاریم ظرفیت خوبی هم در حوزه تولید خواهیم داشت که با برنامه‌های بخش بالادست، بی‌شک ظرف چهار تا پنج سال آینده افزایش ظرفیت تولید نفت اتفاق می‌افتد (هم در میدان‌های مشترک و هم در میدان‌های مستقل) که با افزایش ظرفیت تولید، می‌توانیم ظرفیت پالایشی کشور را افزایش دهیم و تضمین امنیت انرژی را پی بگیریم و در کنار آن صادرات نفت را هم داشته باشیم.
وی درباره برنامه‌های دولت جدید برای ساخت پالایشگاه جدیدی مانند ستاره خلیج فارس، متذکر شده است: این افزایش ظرفیت پالایشی در قد و قواره ستاره خلیج فارس دیده شده و هدف هم این است که تحریم‌ها خنثی شود، البته نیم نگاه ما همان‌طور که به افزایش تولید نفت خام، گاز طبیعی و پالایش است، به مهار و بهینه‌سازی مصرف هم هست. پارسال از مجموع ۲۲۵ میلیارد مترمکعب گاز مصرفی در کشور، ۱۳۰ میلیارد مترمکعب مربوط به بخش صنایع و نیروگاهی بوده و ۵۵ میلیارد مترمکعب هم به بخش خانگی اختصاص یافته است و اگر اصلاح الگوی استاندارد که سازوکار قانونی آن هم وجود دارد، اجرایی شود می‌توان به هدف کاهش مصرف ۲۵ تا ۳۰ درصد دست یابیم و رقمی حدود ۶۰ تا ۷۰ میلیارد مترمکعب صرفه جویی می‌شود.
حال با توجه به این اظهارات و از سوی دیگر هزینه های سنگین اجرای طرح‌های پتروپالایشگاهی باید منتظر ماند تا مشخص شود آنچه در ارتباط با توسعه این بخش اعلام شده عملیاتی می‌شود یا همچنان با طرح‌های متعدد نیمه کاره و بی سرانجام مواجه خواهیم بود زیرا در سال های گذشته به واسطه شرایط اقتصادی کشور و محدودیت هایی که برای حضور سرمایه گذاران خارجی وجود داشته، توسعه بسیاری از طرح‌های صنعت نفت بلاتکلیف مانده است که نمونه آن گزارش‌های متعددی است که طی ماه های گذشته و در ارتباط با وضعیت طرح‌های پتروشیمیایی روی سایت نفت امروز منتشر شده است.
